Mitral Kapak Tamiri

Mitral Kapak Tamiri

Mitral kapak, kalbin sol kulakçığı ile sol karıncığı arasında bulunur. Akciğerlerden temizlenerek gelen kanın sol karıncığa geçmesini sağlar. Karıncık da kasılarak bu temiz kanı aort vasıtasıyla tüm vücuda gönderir.

Mitral Kapak Nerededir ve Görevi Nedir?

Kalbin sol kulakçığı ile sol karıncığı arasında bulunur. Akciğerlerden temizlenerek gelen kanın sol karıncığa geçmesini sağlar, karıncık da kasılarak bu temiz kanı Aort vasıtasıyla tüm vücuda gönderir. Kalpte iş yükü en ağır kapaktır çünkü karıncık kasıldığı anda kanın geriye kaçmasını engellemek için kapalı konumdadır, bu da kalbin içindeki basıncın en yüksek noktaya ulaştığı andır işte mitral kapak bu yüksek basıncı omuzlar, ağır stres altındadır.

Mitral Kapak Yetmezliği Nedenleri Nelerdir?

Mitral kapağın sol kulakçığa sarkması (prolapsus, dejeneratif kapak): Ailesel geçişli olup, kadınlarda sık olarak görülür. Genel nüfusun takriben % 1-2 sini etkiler. Kapağa ve bağlarına sağlamlık veren kollajen yapımı bozuktur, buna bağlı olarak da bağlarda ve kapakçıklarda uzamalar ve kopmalar meydana gelir.%90 ‘ın üzerinde tamire uygundur. Arıca romatizmal kalp hastalığı, geçirilmiş kalp iltihaplanması, kalp krizleri ve doğumsal nedenler gibi etkili faktörler de mitral kapak yetersizliğine neden olur.

Mitral Kapak Yetmezliği Belirtileri Nelerdir?

Hastalığın başlangıcında genelde belirti yoktur, uzun süre de ortaya çıkmaz. Belirtiler başlamışsa hastalığın ilerlediği anlamına gelir. Kalbin vücuda pompaladığı kan miktarında azalma meydana gelecektir. Kalp, bu azalmayı telafi edebilmek için daha çok çalışacak ve daha hızlı atacaktır, bu da kalbi yorar. Belirtiler ilk dönemlerde iş yaparken veya egzersiz yaparken ortaya çıkabileceği gibi, hastalık ilerledikçe istirahat halinde de görülmeye başlar. Yorgunluk, bitkinlik, çarpıntı, egzersiz sırasında nefes darlığı, yetersizliğin şiddeti artmışsa veya kalp yetmezliği de eşlik ediyorsa yatar pozisyonda nefes darlığı ve gece oksijen açlığıyla uyanma gözlenebilir.

Tanı Yöntem ve Tedavisi

En önemli nokta hastalıktan şüphelenmek ve erken tanı koymaktır. Doktor muayenesi sırasında kalbi dinlemekle duyulan üfürüm ve sonrasında ekokardiyografi ile tanı kolaylıkla konulabilir. Tanısal açıdan en önemli ve en kolay tetkik ekokardiyografidir. Temel amaç mitral kapağın doğal yapısının korunarak, seçilecek en iyi tamir yöntemi ile onarılmasıdır. Hastanın kendi kapağının tamir edilmesi, dünyada kabul edilen en iyi yöntemdir. Merkezimiz mitral kapak tamirleri konusunda ülkemizdeki en önemli referans kliniklerinden birisi olup, dünya ortalamalarının üzerinde bir başarı oranıyla bu ameliyatları yapmaktayız. Merkezimizde mitral yetersizliklerinin neredeyse tamamı tamir edilebilmektedir. Çok az bir hastada kapak değişimine gerek duyulmaktadır.

Mitral kapak tamirinin kapak değişimine göre avantajlarını sıralayacak olursak:

  • Erken ve geç dönem yaşam beklentisi daha iyidir,
  • Kaliteli bir yaşam sunar,
  • Kalp fonksiyonları daha iyi korunur,
  • Enfeksiyon ve felç geçirme riski daha azdır,
  • Kan sulandırıcı ilaç kullanımına gerek olmaz (kalp ritmi düzenliyse).

Bu ameliyatlar minimal invaziv veya robotik cerrahi ile yapılabilir mi? Bu ameliyatlar minimal invaziv metotlarla yapılabilir.

Endoskopik mitral kapak cerrahisi ( kapalı mitral kapak ameliyatı, video-torokoskopik mitral ameliyatı); minimal invaziv yani doku hasarının en az olduğu cerrahi tekniktir. Özel cihazlar ile sağ göğüs bölgesi meme altından açılan küçük kesiyle operasyonun gerçekleştirileceği bölgeye ulaşılır. Cerrahi alanın görüntülenmesi için endoskopik kamera kullanılır. Operasyon süresince cerrahın rahat hareket etmesini ve uygulanacak cerrahi tedavinin maksimum başarıya ulaşmasını sağlayan farklı endoskopik cihazlar aynı zamanda doku hasarını minimize ederek iyileşme süresini açık cerrahilere kıyasla oldukça kısaltır. Ancak endoskopik cerrahi için hastanın göğüs duvarının ve kalp anatomisinin bu cerrahiye uygun olması gerekir. Merkezimiz bu tür ameliyatların ülkemizde ilk defa gerçekleştirildiği merkezdir (2002). Şu ana kadar da yaklaşık 600 ameliyatın üzerinde bir vaka sayısına ulaştık ve rutin bir cerrahi işlem olarak da devam etmektedir.

Robotik mitral kapak cerrahisi; endoskopik cerrahide olduğu gibi sağ göğüs meme altından girilir, kesi yaklaşık 2-3 cm daha küçüktür. Ameliyat 2 cerrah tarafından gerçekleştirilir birisi ameliyat masasında hasta yanında diğeri de robotik konsol başında yer alır. Açık cerrahideki her işlem ve adım robotla gerçekleştirilir, başarı oranı da hemen hemen aynıdır. Yine merkezimiz robotik mitral kapak ameliyatların ilk gerçekleştirildiği merkez olup halihazırda yeni model robotik sistemlerle ameliyatlara devam etmekteyiz.

Minimal invaziv mitral kapak ameliyatların avantajları:

  • Estetik, yaklaşık 5 cm lik kesi ile gerçekleştirilmektedir. Herhangi bir kemik kesilmez kaburga çıkarılmaz.
  • Kesiler meme altından gerçekleştirildiği için özellikle kadınlarda hiç yara izi görülmemektedir. Bu da hastalara psikolojik açıdan destek sağlamaktadır.
  • Klasik kalp cerrahisine oranla ağrı oldukça düşüktür.
  • Kanama ve enfeksiyon riski daha düşüktür.
  • Günlük yaşantıya ve işe dönüş daha hızlıdır
  • Kan ihtiyacı daha azdır.

Mitral kapağın tamiri, değiştirilmesinden daha zordur. Tamirde cerrahın tecrübesi ve yeteneği önemlidir bu durum dünyada tedaviye yön veren guidelines'lara da girmiştir. Onun için her merkezde bu ameliyatlar aynı başarıyla yapılmamaktadır. Merkez ve cerrah seçimi önemlidir.

Ertan Sagbas
Prof. Dr. Ertan Sağbaş
Kalp ve Damar Cerrahisi